“Mevrouw. Mevrouw!” Ik loop met een stapel paperassen richting lift. “Mevrouw. Mevrouw!” Bijna smekend gaan de twee woorden in de herhaling. Niet elke dag word ik op mijn werk aangesproken met de titel ‘mevrouw’. Soms ben ik docent, soms miss, maar vaker is het poldergebruik, -uit de beginfase van de democratisering,- tot de maat der dingen verheven. Daarom heet ik meestal en heel gewoon: Willie. De eerste les inburgering voor mijn cursisten is daarmee een feit: in Nederland is iedereen, volgens ons nivellerende gedachtengoed, gelijk. Geen koppen boven het maaiveld, eerder grijs dan goud.
“Mevrouw. Mevrouw!”
Ik geef gehoor en draai me om. Ineens sta ik oog in oog sta ik met een jongeman, zijn leeftijd van 15 jaar zal er om hangen.
“Jaha?” Even schrikt de bleke toet, maar al snel vermant hij zich. ” Mag ik u intervie-eeuwen? ” Het is een loos uur, ik zwicht voor de verwachtingsvolle blik. Onder zijn petje verbergt ie vast heel veel onzekerheid. Zijn lange armen klapwieken onhandig heen en weer. De schouders steken manshoog uit boven het nog onvolgroeide lichaam. Zijn kleurig gebreide trui verraadt een bezorgde moeder. De spijkerbroek is zoals het hoort, nochalant en strak. Sportschoenen maken mijn ondervrager compleet. Zijn veters los en niet gestrikt, een zaak waarvan ik de reden nog steeds niet snap. Onnavolgbare getuigenis van jeugd.
De afdeling Sport en Beweging woont voor een jaar bij ons in. Ons schoolgebouw heeft sinds de regeldrift van Rita Verdonk genoeg ruimte over, het aantal nieuwkomers daalt getsaag. Lege lokalen kosten veel geld en: wie de jeugd heeft, heeft de toekomst…
Er is een schril contrast tussen de afwachtende en immer beleefde, bijna onderdanige allochtone volwassen cursisten en de sprankelende, wereldveroverende en eigengereide pubers. De samenkomst van heel jong en tamelijk oud, van afkomsten die letterlijk en figuurlijk mijlen uit elkaar liggen levert in wandelgang, lift, portiek en kantine soms verbijsterende en ludieke situaties op.
Goed. Terug naar mijn jongeman met petje.
Hij is een VMBO’er. Hij wil vooral “iets met sport” doen. Ik kan hem geen ongelijk geven. Ik stel voor dat we even gaan zitten en hij steekt van wal. Bij voorbaat verontschuldigt hij zich voor de vele vragen, en als ik er genoeg van heb, mag ik het zeggen, dan stopt ie.
De vragenlijst is opgesteld door een niets ontziende leerkracht Beveiliging. Veel woorden zijn voor mijn VMBO’er niet uit te spreken. Zijn doel is
om fysiek aan de lsag te gaan. Hij is niet hier op school om een curve te maken van de haspels van de brandweer of om een eventueel reintergratie traject te evalueren.
Zoner bombarie vraagt hij maar door en door, in de hoop dat alle vragen aan bod komen en ik niet voor de eindstreep afhaak. Tuurlijk niet. Sommige woorden en zinsconstucties zijn hem te moeilijk en dan leest de aankomende sportman fonetisch de woorden voor, of spelt hij de letters een voor een.
“Is in dit gebouw een eva-kuu-wa-kuwat-ie-plan?” Verbaasd neemt hij me op, wanneer ik bevestigend antwoord geef.
Nog even wordt er getwijfeld of hij om uitleg vraagt van dat gekke woord, maar zijn blik op zijn horloge verraadt haast: de pauze nadert met rasse schreden. En Cola laat nu eenmaal niet zo makkelijk op zich wachten. In rap tempo werken wij zijn lijst verder af.
“Als u ziek bent, is er dan een pro-zee- zee-duur-ee?”
‘Weet iedereen hier hoe de alarminst-stal-lal-latie werkt?” Wanneer ik hem help met de woorden kijkt hij dankbaar en onder de indruk naar mij op. Zoveel kennis had hij toch niet een twee drie verwacht.
Maar mijn ster rijst nog hoger. Wanneer ik op een volgende vraag, nog eentje met een paar niet alledaagse woorden, ook een antwoord weet, mompelt mijn jongeman: “Goh, dat u die vragen begrijpt…”
Met een zucht van verlichting neemt hij afscheid van mij. Opgewekt en blij dat deze verpichte theoretische taak volbracht is. Zijn competenties liggen op een ander gebied.
Ik denk dat hij later een edelmoedige trainer wordt voor alle kleine voetbaljongetjes en meisjes!
Willie
^december 2006